بررسی فعل مجهول و موارد کاربرد آن در قرآن کریم

thesis
abstract

فعل مجهول یکی از ساختارهایی است که در زبان عربی و به تبع آن در قرآن کریم بنا به علل مختلفی کاربرد فراوانی دارد. در این ساختار فاعل از جمله حذف می شود و مفعول جانشین آن شده و نائب فاعل نامیده می شود. دانشمندان نحو فعل مجهول را با نام های"المبنی للمفعول، مالَم یُسَمَّ فاعله، و... و همچنین نائب فاعل را با نام های"الاسم الذی صار بمنزله الفاعل، مفعول أقیم مقام الفاعل و... می شناسند. این ساختار در قرآن کربم از طرف نحویان، مفسرّان و دانشمندان بلاغت مورد توجّه قرار گرقته است. بنابراین ما در بررسی این ساختار در قرآن کریم به آثار این بزرگان اعمّ از شیعه و سنّی مراجعه کرده ایم. این پژوهش پس از بیان دیدگاه های قدماء و معاصران در باره فعل مجهول، احکام آن را به طور کامل بیان می نماید. آنگاه به استخراج آیاتی که فعل مجهول در آن به کار رفته، می پردازد و آرای دانشمندان علم نحو، تفسیر و بلاغت را در خصوص آن ها طرح و بررسی می نماید. نتایج بدست آمده نشان می دهد که تعداد فعلهای مجهول به کار رفته در قرآن کریم 221مورد است که با توجّه به صیغه های مختلف به کار رفته و موارد تکراری جمعاً به 1106 مورد می رسد و از این تعداد 588 مورد فعل ماضی و 518 مورد فعل مضارع است. همچنین نائب فاعل این افعال به صورت اسم ظاهر، ضمیر بارز و مستتر، شبه جمله، اسم اشاره، اسم موصول، معرّف بأل، معرّف بالإضافه، اسم نکره، مصدرمووّل،جمله اسمیّه و فعلیّه آمده است. بررسی رابطه میان افعال مجهول و سوره های مکّی و مدنی مورد پژوهش نیز نشان می دهد که این افعال در سور مکّی بیشتر مورد استفاده قرار گرفته اند. این پژوهش در قرآن کریم بر اساس قرائت عاصم به روایت حفص صورت گرفته است.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

اسلوب فعل کاد و مشتقات آن در آیات قرآن کریم

فعل «کاد» در آیات قرآن کریم به‌صورت ماضی و مضارع و به‌صورت مثبت و منفی به‌کاررفته است. مفسّران و دستور­نویسان در خصوص این فعل و معنای آن، هنگامی‌که به شکل مثبت و منفی در آیات قرآن کریم استعمال شده است دیدگاه‌های متفاوتی بیان کرده‌اند. فعل «کاد» در یک آیه از آیات قرآن کریم، معنایش نسبت به آیات دیگر متفاوت است و آن، آیه شریفه «أکاد أخفیها» در آیه ۱۵ سوره طه است که نمی‌توانیم آن را به معنای: نزدیک ...

full text

مفهوم تقوا و کاربرد آن در قرآن کریم

 پژوهشى درباره معناشناسى واژة »تقوا« در قرآن کریم است. واژة تقوا و کلمات هم‌خانواده آن در مجموع 258 بار به دو گونه فعلى و اسمى در قرآن استعمال شده است. نویسنده پس از بررسى ریشه‌هاى آن، به تبیین مفهومى و بررسى جنبه‌هاى صرفى کلمات مانند: »تقاة«، »واق«، »تقیّا«، »اتقى« و »المتقون« و همچنین نوع کاربرد آنها در قرآن پرداخته است. و در پایان نتیجه گرفته است: 1- مراد از »تقوا« در قرآن همواره یک معنى و مف...

full text

زبان شناسی فعل مجهول، دانشی برای تصویرگری صحنه های غیبی قرآن کریم

فعل مجهول ساختاری است که در زبان عربی از اهمیت خاصی برخوردار است. این امر به دلیل اهتمام خاصی است که در این زبان به بیان وشیوه تعبیر داده شده است و نمود این ظرافت را در متن إعجاز گونه­ی قرآن کریم به روشنی می­توان مشاهده کرد. وجود صحنه­های غیبی در قرآن به کمک فعل مجهول، این­گونه صحنه­های نامحسوس را در حدّ توان فهم وقوای دنیوی قابل درک می­کند. از ویژگی های قرآن کریم می توان به تصویر سازی و مفهوم س...

full text

توصیف ساختمان فعل در گویش کوهشهری (همراه با معرفی کاربرد گونه ای متفاوت از ساختمان فعل مجهول در این گویش)

این مقاله به توصیف ساختمان فعل در گویش کوه­شهری می­پردازد. منطقه­ی کوه­شهری شامل چند روستا است، که در جنوب شرق شهرستان منوجان واقع شده­است. این منطقه دارای سه گویش بنکی، تیابی و سرگرویی می­باشد که تفاوت بسیار اندکی با هم دارند.در این مقاله شناسه­های فعلی و جای قرار گرفتن آن­ها، ستاک یا ماده­ی فعل، صفت مفعولی و پیشوندهای فعلی در حوزه­ی ساختمان فعل بررسی شده­است؛ نتیجه بررسی­های به دست آمده نشان ...

full text

بررسی و تحلیل سخنان مفسران در اعتبارسنجی قول و فعل «محکیّ» در قرآن کریم

خداوند در قرآن کریم سخنان یا کرداری را از دیگران نقل می‌کند. برخی از این حکایت‌ها با تأیید یا رد همراه است، ولی برخی دیگر ازاین‌دست آیات تأیید یا رد صریحی در برندارد. مفسران با این‌گونه آیات برخوردی دوگانه داشته‌اند؛ برخی مفسران، به‌ویژه جبرگرایان، ازآن‌جهت که این قول و فعل از خداوند حکایت نشده است و به معصوم نسبت ندارد، آن را نامعتبر و غیرقابل استدلال می‌شمرند و برخی دیگر این دست آیات را مجرای...

full text

بررسی مقایسه ا ی مهارت های درک و کاربرد فعل مجهول در کودکان کم شنوای کاشت حلزون با کودکان طبیعی

هدف: آسیب شنوایی تمام جنبه های زندگی فرد به ویژه مهارت های ارتباطی و زبانی را متأثر می کند. کم شنوایی در سنین قبل از زبان آموزی، اثرات متفاوتی بر میزان درک،گفتار و زبان افراد و عملکردهای آنان دارد. هدف این مقاله، مقایسه ی مهارت های درک و کاربرد فعل مجهول در کودکان کم شنوای کاشت حلزون با همسالانشان می باشد. روش بررسی: در این بررسی 10 کودک کاشت حلزون شده از نظر درک و کاربرد فعل مجهول با 10 کودک ه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یزد - دانشکده زبان و ادبیات فارسی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023